13 Oktobr'o 1582

En'hav'o


Revizi'o de Albert'o Vuicik, César Dorneles Soares, Kurt Fischer, Marco Antônio Teixeira, Paulo Ereno kaj Stefán Briem. Rakont'o'j de Luiz Portella (e-poŝt'o: lfpor ĉe lujz.org).

Uz'o: Vi rajt'as kopi'i kaj distribu'i ĉi verk'o'n por ne'komerc'a cel'o se vi menci'as la aŭtor'o'n, ne ŝanĝ'as la verk'o'n, kaj klar'ig'as pri ĉi uz'o'kondiĉ'o'j. Pri ali'a'j uz'o'j demand'u la aŭtor'o'n. La verk'o est'as liver'at'a laŭ licenc'o de Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.0/br/.

Ret'paĝ'o de la libr'o (html-a versi'o kaj mend'ej'o): http://www.lujz.org/oktobr'o/ Dosier'o kre'it'a per pdflatex. Vi pov'as leg'i koment'o'j'n kaj al'don'i vi'a'n propr'a'n koment'o'n ĉe eduk'ad'o.net per paĝ'o: http://www.eduk'ad'o.net/instru'il'o.jsp?id=236 El'don'o de Torixoréu Libr'o'j Du'a el'don'o.

Port'o Alegr'e, Oktobr'o de 2003.Al mi'a'j ge'patr'o'j.

Al amik'o'j Albert'o kaj El'son.Mi elekt'is tiu'n titol'o'n, ĉar tem'as pri tag'o, kiu ne ekzist'is. Pap'o Gregori'o la 13-a ordon'is, ke ĵaŭd'o, la 4-a de oktobr'o 1582, est'u sekv'at'a de vendred'o, la 15-a de oktobr'o 1582, por ĝust'ig'i kalendar'o'n.

La rakont'o'j est'as verk'it'a'j je nivel'o tre facil'a laŭ regul'o'j de revu'o Kontakt'o1. Tiu'j regul'o'j leg'ebl'as ĉe fin'o de ĉi tiu libr'o, aŭ en ret'paĝ'o de la libr'o, kie est'as ankaŭ list'o de vort'o'j, kiu est'as menci'it'a en la regul'o'j.

Post ĉiu'j rakont'o'j est'as klar'ig'o'j pri ĝi'a de'ven'o, kies cel'o est'as ankaŭ instig'i leg'ant'o'j'n verk'i.

Tamen nur la rakont'o'j est'as verk'it'a'j laŭ regul'o'j de la revu'o.

Post ĉiu'j rakont'o'j est'as vort'ar'et'o por vort'o'j “mal'facil'a'j”. Por part'o de la vort'ar'et'o2 mi uz'is la revu'o'j'n Jun'a Amik'o (J.A.) kaj Kontakt'o (K.). Mi leg'is en vort'ar'et'o de J.A. “fek'i: mal'manĝ'i”, mi ne sci'as, kio'n mi pens'us, se mi ne kon'us vort'o'n fek'i, nur vort'o'n manĝ'i. Mi ne sci'as ĉu mi dub'us, ĉar krom “fek'i”, oni pov'us pens'i pri “vom'i”. Pro tio, se vi pov'as, ir'u al ver'a vort'ar'o, en ret'o vi pov'as vizit'i kaj eĉ el'ŝut'i vort'ar'o'n Rev'o. Tamen sen'dub'e ĉi tiu vort'ar'et'o pov'os help'i vi'n, se vi bezon'os.

La tri unu'a'j rakont'o'j kaj la kvin'a rakont'o est'as de 2001. La ali'a'j tri rakont'o'j est'as de 2003, kiam mi re'skrib'is la kvin'a'n. En ven'ont'a'j el'don'o'j mi esper'as al'don'i nov'a'j'n rakont'o'j'n.

Kontakt'o est'as soci-kultur'a revu'o de Tut'mond'a Esperant'ist'a Jun'ul'ar'a Organiz'o el'don'at'a de Universal'a Esperant'o-Asoci'o. Apart'e rekomend'ebl'as al instru'ist'o'j kaj komenc'ant'o'j: part'o de artikol'o'j aper'as en lingv'o'j “facil'a” kaj “tre facil'a”. Sen'pag'a prov'ekzempler'o dispon'ebl'as ĉe la CO de TEJO: ofic'ej'o@tejo.org; http://www.tejo.org/.

Pri kompil'ad'o de la vort'ar'o help'is Ĵenja Zvereva.

1La unu'a el'don'o est'is el'don'it'a por mal'mult'a'j person'o'j. En ĉi el'don'o la rakont'o'j est'as pli'bon'ig'it'a'j, korekt'it'a'j kaj facil'ig'it'a'j, pro tio mi kor'dank'as la revizi'ant'o'j'n kaj plur'a'j'n ali'a'j'n person'o'j'n.

Luiz Portella


Did'i si'n mort'ig'as

Did'i pied'ir'as sur long'a voj'o ek'de la kvar'a hor'o maten'e. Ŝi jam est'as lac'a. La sun'o sub'ir'as kaj ankoraŭ tre fort'e bril'as, kiel ĝi bril'is dum la tut'a tag'o. La ĉiel'o est'as pur'eg'a.

Por el'ten'i tiu'n long'a'n pied'ir'o'n, Did'i mult'e pens'as. La pens'o'j tem'as ĉef'e pri la viv'o de Did'i, pri kio'n ŝi vol'as, pri kio'n ŝi perd'is, pri kio'n ŝi las'is, pri mult'a'j afer'o'j.

Did'i vid'as skatol'o'n, kiu est'as apud pord'o. La pord'o kuŝ'as sur'ter'e en la mal'dekstr'a flank'o de la voj'o kaj est'as tre mal'nov'a. La skatol'o pov'as serv'i kiel seĝ'o kaj ŝi'a lac'o sid'ig'as ŝi'n sur ĝi. Ŝi rigard'as bird'o'j'n kaj ali'a'j'n best'o'j'n sur kamp'o.

Iel iu mal'ferm'as la pord'o'n. El la ter'o aper'as hund'id'o. Did'i vid'as la hund'id'o'n kaj ne sci'as, kiel ĝi aper'is. Ŝi lud'as kun la hund'id'o. Post iom da temp'o unu rigard'as la ali'a'n.

— Kio'n vi vol'as? — demand'as la hund'id'o. La rigard'o de Did'i al la hund'id'o iĝ'as mal'trankvil'a.

Pro mal'fort'o ŝi rest'as sen'mov'a dum iom da temp'o.

— Ne.

— Kio? Mi vi'n ne kompren'is.

— Mi ankaŭ ne kompren'as. Kiel hund'id'o pov'as parol'i? Kiel vi pov'as parol'i? Hund'id'o'j ne pov'as parol'i!

— Ĉu vi vol'as, ke hund'id'o'j ne pov'u parol'i?

Ĉar ĝi ne ricev'as respond'o'n, la hund'id'o plu parol'as: — Mi parol'as, ĉar mi est'as fe'o, mi pov'as est'i kio'n mi vol'as.

— Kio'n mi dezir'as, tio'n mi ricev'os?

— Ne.

— Ĉu vi ne est'as fe'o?

— Mi est'as fe'o.

— Kaj...

— Kio'n vi ne kompren'as?

Dum la hund'id'o parol'as ŝi rigard'ad'as ĝi'a'n buŝ'o'n. Por ŝi ĝi est'as bel'a buŝ'et'o, kaj ĝi mov'iĝ'as ekster'ordinar'e, krom tiu mov'iĝ'o, ĝi est'as kiel de iu ali'a hund'o.

— Do vi ne don'os tio'n, kio'n mi pet'os de vi. Mi pens'is, ke de fe'o'j oni pov'us pet'i eĉ tri'foj'e.1. Did'i si'n mort'ig'as 3 — De mi ne — dir'as la fe'o kun rid'et'o.

— Kial vi demand'is mi'n pri mi'a'j vol'o'j?

— Por dir'i, kie trov'iĝ'as tio, kio'n vi vol'as. Vi ne respond'is mi'n, tamen mi inform'os vi'n: ĉio, kio'n vi vol'as, trov'iĝ'as en'e de tiu skatol'o, sur kiu vi sid'as.

Did'i ek'star'as kaj rapid'e prov'as romp'i la skatol'o'n. Ŝi ne sukces'as. La skatol'o est'as el fer'o. Ili ne plu inter'parol'as. Nokt'iĝ'as kaj Did'i dorm'as tie, kun'e kun ŝi la hund'id'o. Antaŭ la maten'iĝ'o, la hund'id'o vek'as ŝi'n kaj dir'as: — Mi dev'as mal'aper'i, mi'a hor'o al'ven'as. Ĉar vi ne pov'is romp'i la skatol'o'n, vi pov'as far'i al mi unu pet'o'n, ĉu vi dezir'as i'o'n?

— Romp'il'o'n — ŝi dir'as mal'fort'e.

Tiam la hund'id'o mal'aper'as. Did'i serĉ'as la hund'id'o'n kaj trov'as romp'il'o'n. Eĉ sub la pord'o la hund'id'o ne ĉe'est'as. Did'i re'prov'as romp'i la skatol'o'n, nun, per romp'il'o ŝi facil'e romp'as ĝi'n. En'e de la skatol'o est'as neni'o krom ali'a romp'il'o, tut'e simil'a al la unu'a.

Vort'ar'et'o: lac'o kio'n oni sent'as post labor'ad'i, kiam oni est'as mal'fort'a.

hund'o dom'best'o, kiu defend'as vi'a'n dom'o'n kontraŭ ŝtel'ist'o'j ktp.1. Did'i si'n mort'ig'as 4 mal'trankvil'a vi est'as mal'trankvil'a, kiam vi pens'as, tim'as aŭ zorg'as pri afer'o(j), kaj tial vi iĝ'as (anim'e) sen'pac'a.

fe'o super'natur'a bel'a help'em'a est'aĵ'o (J.A. n3(90) Septembr'o 1999).

buŝ'o part'o de vi, per kiu vi manĝ'as.

fer'o metal'o (Fe), el kiu oni far'as aŭtomobil'o'j'n kaj ali'a'j'n il'o'j'n.

vek'i mal'dorm'ig'i.

Klar'ig'o: Ke romp'il'o pet'at'a est'as ankaŭ en'e de skatol'o, kiu'n oni vol'as romp'i, mi spekt'is en unu el plur'a'j film'o'j de Os Trapalhões, en mi'a infan'aĝ'o. Mi ne memor'as la nom'o'n de la film'o kaj ne pov'is respekt'i1 ĝi'n, cert'e fe'o, aŭ simil'aĵ'o, est'is en tiu scen'o, tamen pri la scen'o mi nur memor'as, ke ili vol'is romp'i i'o'n pens'ant'e trov'i trezor'o'n kaj trov'is ali'a'n romp'il'o'n. Ili, “La Konfuz'ul'o'j” est'is Did'i, Dedé, Mussum kaj Zacarias ek'de 1975 ĝis la mort'o de Zacarias, je 1990, kaj de Mussum, je 1994.

Ili est'is por'infan'a'j humor'ist'o'j.

1 respekt'i: de'nov'e spekt'i.


Adrian'a

“Kia in'o! Tre bel'a. Ŝi est'as la in'o de mi'a'j rev'o'j” pens'is Alano. “Mal'ver'o, aŭ pli bon'e, mis'pens'o.

Ŝi est'as de tia bel'ec'o, kia est'as la in'o de mi'a'j rev'o'j, ĉu ŝi est'as la in'o de mi'a'j rev'o'j mi sci'os post kon'i ŝi'n”.

Alano ir'is al la knab'in'o. Li star'is antaŭ ŝi kaj rid'et'is al ŝi, tiam ŝi li'n demand'is: — Ĉu vi ven'as ĉiam ĉi tie'n aŭ ĉu vi ven'is hodiaŭ nur ĉar oni dir'is al vi, ke mi est'us ĉi tie?

Ŝi ne demand'is por rid'ig'i li'n, sed li rid'is. Ŝi rid'is ankaŭ. Alano daŭr'is: — Mi nom'iĝ'as Al'a'n’.

— Mi nom'iĝ'as Dri, Adrian'a aŭ Drika.

— Kio'n vi ŝat'as, Drika? — Alano demand'is kun libr'o por pet'o de trink'aĵ'o.

— Mi ŝat'as mi'n — respond'is Adrian'a kaj rid'eg'is.

— Mi trink'os Simba — dir'is Alano, ĉar li ne sci'is kio'n dir'i.

Antaŭ ne'long'e nokt'iĝ'is. Alano kaj Adrian'a est'is en grand'a trink'ej'o, kiu est'is plen'a de person'o'j.

Tie est'is mal'nov'a maŝin'o, kiu aŭd'ig'as muzik'aĵ'o'j'n. La maŝin'o mem elekt'as la muzik'aĵ'o'j'n. Alt'a vir'o ir'is al la maŝin'o, per mon'o li elekt'is muzik'aĵ'o'n, kiu'n la maŝin'o tuj'e aŭd'ig'is por ĉiu'j.

Alano tuj'e ek're'kon'is la muzik'aĵ'o'n, kiu'n la alt'a vir'o elekt'is — Mi ŝat'as tiu'n muzik'aĵ'o'n — dir'is Alano, dum li rigard'is al la maŝin'o.

— Ĉu muzik'o'n? Mi ŝat'as muzik'o'n, kaj pli kaj pli da muzik'o.

Legião Urb'an'a... Ĉi muzik'aĵ'o de Legião est'as mir'ind'a — Alano prov'is parol'ig'i la knab'in'o'n.

Tiam Adrian'a rimark'is, ke en la man'o'j de Alano est'is libr'o, ke ne tem'is pri la libr'o por pet'o de trink'aĵ'o, ali'a libr'o est'is en li'a'j man'o'j. Ŝi demand'is li'n pri la libr'o en li'a'j man'o'j.

— Tiu vir'o, kiu elekt'is la muzik'aĵ'o'n est'as Prote'us. Ĉi libr'o est'as li'a libr'o, li don'is ĝi'n al mi, por ke mi leg'u ĝi'n. Tem'as pri Best'o'farm'o, libr'o de Georg'e Orwell. Ĉu vi jam leg'is ĝi'n?

— Ne.

— Ĉu vi ŝat'as leg'i? Kio'n vi leg'as?

— Jes, leg'i. Leg'i, leg'i kaj leg'i. Tio'n mi tre ŝat'as.

“Kia parol'o! Ŝi ne est'as la knab'in'o de mi'a'j rev'o'j”. Tamen Alano interes'iĝ'is pri la du'a part'o de la nokt'o, kaj decid'is el'ten'i la unu'a'n part'o'n.

Parol'o daŭr'is...

Post tri aŭ kvar hor'o'j ili ir'is al hejm'o de Adrian'a. Alano ne kon'is la region'o'n en kiu loĝ'as Adrian'a. Ŝi loĝ'as sol'e kaj ili sci'is, ke ili pov'us ĝis maten'iĝ'o amor'i pac'e.

— Kie est'as kondom'o?

— Kondom'o! Mi tut'e forges'is pri kondom'o — dir'is Alano, kaj iĝ'is iom'et'e mal'feliĉ'a.

— Mi'a infan'o, ni pov'as ad'e parol'i, mi ŝat'as parol'i kun vi — dir'is Adrian'a kun larĝ'a rid'et'o.

— Jes, jes! Sed mi pov'as aĉet'i ĝi'n, ĉu vi atend'us mi'n?

Alano el'ir'is por aĉet'i kondom'o'n kaj tuj komenc'is fal'i akv'o el la ĉiel'o. Fal'is tiom da akv'o, ke strat'o'j iĝ'is preskaŭ river'o'j. Kio'n ne far'as Alano por amor'i? Region'o, kiu'n Alano ne kon'as, strat'o'j sub akv'o, fru'maten'o mal'varm'a kaj Alano, post sufer'ad'o, sukces'is aĉet'i kondom'o'j'n.

*** — Kie est'as la kondom'o?

— Ĉi tie, en'e de mi'a mon'uj'o.

Alano mal'ferm'is si'a'n mon'uj'o'n. “Kie est'as la kondom'o'j?” Tie est'is nur mon'o kaj paper'o'j! Alano sent'is mal'varm'o'n. Alano serĉ'is la kondom'o'j'n, sed li trov'is neni'o'n. Li perd'is ili'n.

— Ili est'is ĉi tie! Ili est'is en'e de mi'a mon'uj'o!

Alano, mi'a fil'o, pri kio vi parol'as? Ĉu vi perd'is i'o'n? Kio'n vi perd'is?

— Patr'in'o, mi'a patr'in'o, tem'as pri sonĝ'o.

— Rakont'u ĝi'n al mi, mi'a fil'et'o.

— Mi ek'amor'is tre bel'a'n in'o'n, sed mi ne hav'is kondom'o'n. Se mi sci'us, ke mi est'is en sonĝ'o, mi pov'us amor'i ŝi'n.

— Al'a'n’, sci'u, ke oni ne dev'as amor'i, se oni ne uz'as kondom'o'n, eĉ en sonĝ'o.

Ek'de tiu nokt'o Adrian'a aper'et'as en sonĝ'o'j de Alano kaj li pri'rev'as la aper'o'j'n de Adrian'a en li'a'j sonĝ'o'j. Ŝi far'iĝ'is la in'o de li'a'j rev'o'j.

Vort'ar'et'o: rev'o fort'a dezir'o; ag'o imag'i tio'n (pens'i pri tio), kio'n oni fort'e dezir'as.

Simba dolĉ'a gas'trink'aĵ'o (gvaranao).

best'o'farm'o lok'o kie oni pri'zorg'as mal'liber'a'j'n best'o'j'n por hom'a uz'o aŭ vend'ad'o.

(Pri Orwell kaj li'a'j libr'o'j vizit'u: http://eo.wikipedia.org/wiki/Orwell/) amor'i esplor'i am'o'n per korp'o.

kondom'o il'o por seks'um'ad'o, oni uz'as ĝi'n por ne ek'hav'i infan'o'j'n.

sufer'i sent'i dolor'o'n fizik'a'n aŭ ne'fizik'a'n.

sonĝ'o bild'o'j kaj ide'o'j, plej oft'e sen'ord'a'j, kiu'j okaz'as al ni dum ni dorm'as.

Klar'ig'o: Dank'o'n al jun'a kuz'o pro ĝi. Li rakont'is al mi, ke li bedaŭr'as sonĝ'o'n: Li tre vol'is sci'i, ke tem'is pri sonĝ'o, dum sonĝ'o, pro kondom'o'mank'o. Mi konklud'is, ke televid'a'j anonc'o'j kontraŭ H.I.V. est'as efik'a'j. Mi parol'is pri tiu rakont'o al ali'a jun'ul'o, ver'ŝajn'e simil'a sonĝ'o okaz'is al li ankaŭ.


Di'o, kat'o kaj buter'o

Rafa: — Se kat'o'n oni ĵet'as supr'e'n, la kat'o ĉiam al'ven'as ter'o'n star'e. Se oni las'as pan'o'n fal'i kaj se sur ĝi est'as buter'o, la flank'o, kiu sur'hav'as buter'o'n, mal'pur'iĝ'os sur ter'o.

Ronaldo: — Jes, mi sam'opini'as.

Rafa: — Tre bon'e, ke vi sukces'as kompren'i.

*** Di'o: — Ho! Mi ne kred'as tio'n. Kial ili parol'as pri kat'o kaj buter'o, se ili pov'as parol'i pri ali'a'j afer'o'j? Kial? Kial?

Di'a ul'o: — Atend'u, bon'vol'e, mi pet'as. Cert'e ili nur parol'as kaj far'os neni'o'n. Ne tim'u.

Di'o: — Mi'a'n seĝ'o'n mi vol'as! Mi ne el'ten'as tio'n.

Di'a ul'o: — Ho!

*** Ronaldo: — Kial vi parol'as pri tio?

Rafa: — Mi dev'is vojaĝ'i kaj las'is mi'a'n kat'o'n kun Madruga. Nun la kat'o neniam est'as dom'e dum nokt'o, ĝi ne est'is tia. Ĝi ne plu trink'as akv'o'n, nur Skol1!

Ronaldo: — Ĉu vi pet'is tio'n al Madruga? Vi kon'as li'n.

Rafa: — Post'e mi parol'os al li pri la kat'o. Kio'n vi sci'as pri televid'a nov'aĵ'o?

*** Di'o: — Dank'o'n, kar'ul'o'j, nun mi dev'as zorg'i pri ali'a'j mond'o'j. Mi far'as mond'o'j'n kaj se iu'n mi mis'far'as...

*** Rafa: (kiu nun mal'fort'e parol'as) — Aŭd'u mi'n, Madruga far'is neni'o'n. Mi sent'is, ke ni dev'us ŝanĝ'i ni'a'n inter'parol'o'n. Mi hav'as grav'a'n pet'o'n por vi. Mi kun'port'as kaŝ'e kat'o'n, pec'o'j'n da pan'o 1 Fam'a bier'o en Brazilo kaj buter'o'n en skatol'o. Vi help'u mi'n, mi ad'e prov'as i'o'n, sed mi mal'sukces'ad'as. Ŝajn'as, ke Di'o rigard'as mi'n kaj ne permes'as mi'n far'i tio'n. Ĉiu'foj'e io ne'ordinar'a okaz'as! Last'foj'e kat'o, ne tiu, kiu'n mi kun'port'as, dum fal'o manĝ'is la tut'a'n buter'o'n.

Ronaldo: — Ĉu?

Rafa: — Parol'u mal'fort'e!

Ronaldo: — Kio'n vi vol'as far'i?

Rafa: — Mi vol'as kun'ig'i kat'o'n al pan'o kun buter'o por ili'n ĵet'i supr'e'n. Ili dev'as est'i tiel, ke aŭ kat'o al'ven'os ter'o'n star'e aŭ la flank'o de pan'o, kiu sur'hav'as buter'o'n, mal'pur'iĝ'os sur ter'o.

Ronaldo: — Se la kat'o est'os mult'e pli grand'a ol la pec'o da pan'o, kiu'n vi uz'os, la kat'o al'ven'os ter'o'n star'e. Se vi uz'os pec'o'n da pan'o, kiu est'os mult'e pli grand'a ol la kat'o, la kat'o ne al'ven'os ter'o'n star'e. Ĉu tio ne est'as klar'a por vi?

Rafa: — Mi vol'as far'i kaj re'far'i kun pec'o'j de ĉiu grand'ec'o, sed mi neniam pov'is plen'e far'i.

*** Ili komenc'as prov'i. La kat'o kaj pan'o kun buter'o flug'as...

Di'o rapid'e re'rigard'as ili'n, rigard'as la kat'o'n, rigard'as la pan'o'n, sent'as i'o'n. Fakt'e la pan'o sur'hav'as buter'o'n kaj... Di'o ek'plor'et'as.

Di'a ul'o: — Est'us pli bon'e, ke vi zorg'u pri io ali'a. Ĉu vi memor'as pri tiu, kiu hav'as problem'o'n rilat'e al temp'o? Tie ul'o vol'as far'i i'o'n kun horloĝ'o, kio'n oni ne dev'as far'i!

Vort'ar'et'o: Di'o super'natur'a est'aĵ'o, mult'a'j kred'as, ke ĝi kre'is la mond'o'n.

kat'o dom'best'o, kiu foj'e mal'amik'as kun hund'o.

buter'o oni far'as ĝi'n el lakt'o kaj oft'e manĝ'as kun pan'o.

ho esprim'o de surpriz'o, kiam est'as io, kio'n oni ne atend'is.

plor'i el'ig'i likv'aĵ'o'n per okul'o'j pro mal'ĝoj'o.

horloĝ'o ĝi montr'as ĝust'a'n temp'o'n.

Klar'ig'o: Iam mi far'is ret'paĝ'o'n pri paradoks'o'j. Pro tiu paĝ'o kelk'a'j amik'o'j de Institut'o de Fizik'o de UFRGS propon'is grav'a'j'n paradoks'o'j'n por la paĝ'o, inter ili, tiu de kat'o kaj pan'o kun buter'o.

Nask'iĝ'is long'a, mi ne memor'as kiom da monat'o'j long'a, kaj febr'a pri'diskut'o pri tiu paradoks'o.

Madruga est'as rol'ul'a nom'o de aktor'o Ramón Valdez de la televid'a program'er'o El Chavo (Chaves, en Brazilo). Kiel kelk'a'j nom'o'j en ali'a'j rakont'o'j, Rafa kaj Ronaldo est'as nom'o'j de amik'o'j mi'a'j.


Long'a'j har'o'j

Pro san'problem'o Lev'i fal'is ĉe manĝ'o'tabl'o je vesper'manĝ'o. Ŝajn'is al li'a famili'o, ke li est'is mal'viv'a.

Post kelk'a'j minut'o'j, antaŭ ol li'a famili'o pov'us far'i i'o'n, li star'iĝ'is.

Lev'i dev'us est'i feliĉ'a, ĉar li est'is viv'a, sed li ne est'is. Li ne est'is feliĉ'a, ĉar dum li kuŝ'is, ŝajn'is al li, ke li est'is kun Mort'o kaj ĝi dir'is al li “Pro mis'o, mi dev'as kun'port'i vi'n morgaŭ kaj ne hodiaŭ”.

Okaz'is, ke Infer'o Vi'n Atend'as, la Mort'o, komenc'is labor'i antaŭ'ne'long'e. Atend'as pet'is al li viv'i tiu'n tag'o'n, kvazaŭ ĝi est'us li'a last'a tag'o, ĉar ĝi est'us la last'a. Ĝi pet'is tio'n ĝust'e al Lev'i, kiu neniam tra'viv'is tag'o'n, kvazaŭ ĝi est'us li'a last'a tag'o.

Kio'n far'i? Ĉu tio est'us ver'a? La respond'o'j'n de tiu'j kaj de plur'a'j ali'a'j demand'o'j, kiu'j aper'is, li serĉ'is en glas'o'j da brand'o. Li hav'is ide'o'j'n tiam, pli ol kvin'dek'unu ide'o'j'n. Antaŭ la maten'iĝ'o grand'a fest'o komenc'iĝ'is. Fest'o en mal'grand'a urb'o pov'as ek'iĝ'i ĉiam, eĉ dum semajn'o. Por riĉ'ul'o en mal'riĉ'a urb'o est'as facil'e far'i fest'o'n, al kiu oni invit'as ĉiu'j'n kaj preskaŭ ĉiu'j ven'as.

Post tag'mez'o, en la fest'o, la vort'o'j de Atend'as pri mort'o de Lev'i iĝ'is pli viv'a'j por Lev'i. Tiam, por far'i i'o'n, per tranĉ'il'o li mort'ig'is vir'o'n, la vir'o'n, kiu est'is la plej proksim'a al li. Li sent'is tim'eg'o'n, kiam li sent'is Mort'o'n apud li, ne nur apud'e, ankaŭ en'e de li, kiel la tranĉ'il'o en'e de la vir'o. Li, sen'mov'a, ten'is tranĉ'il'o'n en'e de la vir'o dum kelk'a'j minut'o'j ĝis polic'an'o for'met'is ĝi'n.

Kiam li vid'is la ul'o'n, kiu'n li mort'ig'is, li re'kon'is li'n. Tem'is pri frat'o de Johano Pied'o Mal'pur'a1.

Li'a famili'o est'as famili'o de mort'ig'ist'o'j. “Mi elekt'is mal'bon'e” pens'is Lev'i.

Ĉi tiu'n foj'o'n la polic'an'o'j, mal'e al ali'a'j, dev'is arest'i li'n, Lev'i. La popol'o interes'e rigard'is ĉio'n kaj post'e la fest'o daŭr'is. Lev'i prov'is ne rest'i en la mal'liber'ej'o, sed la polic'estr'o ne don'is permes'o'n, “Ne antaŭ morgaŭ” li dir'is, kaj ir'is al la fest'o.

Lev'i pens'is pri si'a situaci'o. Jes, li'a nun'a situaci'o est'is pli mal'bon'a ol la antaŭ'a. Li pens'is, ke se li rest'us tie, la Mort'o facil'e kapt'us li'n, kaj ke li dev'us el'ir'i de la mal'liber'ej'o kaj de la urb'o. “Ĉu la Mort'o pov'us trov'i mi'n ĉie?” li si'n demand'is. Li ne el'ir'is tiel rapid'e, kiel li vol'is; tamen li ne dev'is atend'i mult'e, rest'is nur unu polic'an'o kun li en la mal'liber'ej'o kaj do li pov'is el'ir'i facil'e post ĉirkaŭ tri hor'o'j, kiam al'ven'is ali'a'j por help'i li'n el'ir'i.

Oni ne dir'as, ekzempl'e, “vi'a pied'o est'as grand'a”, sed “vi'a'j pied'o'j est'as grand'a'j”, ĉar ĝeneral'e oni hav'as du pied'o'j'n. Johano Pied'o Mal'pur'a hav'as du pied'o'j'n.

Tuj Lev'i est'is sen'har'a, por ke la Mort'o, kiu kon'is li'n kun long'a'j har'o'j, ne plu re'kon'u li'n. Sen'har'a, li ir'is i'e'n.

Atend'as al'ven'is kaj ne trov'is li'n. Ĝi serĉ'is kaj re'serĉ'is en la tut'a urb'o; ĝi trov'is neni'o'n. Tiam ĝi sen'esper'iĝ'is. En la fest'o ĝi pens'is i'o'n trink'i. Brand'o bon'ven'is kaj post kiam ĝi iom trink'is, ĝi trov'is fort'o'n por serĉ'i ali'a'n Mort'o'n.

Ili, la Mort'o'j, ne est'as amik'em'a'j. Atend'as hav'is nur unu amik'o'n, kiu'n ĝi serĉ'is tiam: Jam Mal'fru'as. Atend'as trov'is ĝi'n kaj rakont'is ĉio'n, kio okaz'is, post'e pet'is konsil'o'n. Mal'fru'as dir'is, ke tio ne est'us problem'o. Ili du est'is for de la urb'o kaj pied'ir'is dum ili parol'is en la antaŭ'maten'o.

Mal'fru'as klar'ig'is, ke ĝi ne kred'as je destin'o. Atend'as demand'is al Mal'fru'as pri kio pov'us okaz'i al ĝi pro tiu mis'o. Mal'fru'as dir'is, ke cert'e oni neĉ2 sci'os pri tio. “Kun'port'u ali'a'n anstataŭ tiu'n ul'o'n, mi mem jam far'is tio'n” dir'is Mal'fru'as.

Atend'as akcept'is la ide'o'n de Mal'fru'as, sed kiu mort'us? Ili est'is apud river'o en'e de kamp'o, kiam proksim'iĝ'is iu. Tiam Atend'as dir'is, “Mi kun'port'us har'ul'o'n, sed nun mi kun'port'u tiu'n sen'har'ul'o'n”.

Est'is Lev'i.

2 neĉ = eĉ ne Vort'ar'et'o: brand'o fort'a trink'aĵ'o, kiu en'hav'as alkohol'o'n.

polic'o zorg'as pri ord'o en urb'o.

arest'i kapt'i iu'n, por sen'liber'ig'i ĝi'n.

har'o ĝeneral'e est'as sur kap'o de hom'o'j.

destin'o viv'o'voj'o, kiu'n oni antaŭ'e difin'as.

Klar'ig'o: Dank'o'n al mi'a patr'o pro ĝi. Tiu rakont'o de'ven'as de rakont'o, kiu'n mi aŭd'is de li. Mi nur grand'ig'is ĝi'n, kiu hav'is ok aŭ dek fraz'o'j'n. La original'o okaz'is en or'min'o kaj en'hav'is har'ul'o'n kiu iĝ'is sen'har'ul'o. “51” est'as fam'a brand'o en Brazilo kaj ĝi'a frap'fraz'o est'as “51! Bon'a ide'o!”.


Et'a'j Afer'o'j

Felix tre vol'is manĝ'i i'o'n, serĉ'is manĝ'aĵ'o'n ĉie en dom'o kaj post'e sid'is por trink'i akv'o'n. Li el'ir'is por hav'ig'i al si i'o'n por manĝ'i kaj sur strat'o trov'is i'o'n manĝ'ebl'a'n. Tiam li pens'is “Ĉu manĝ'i aŭ ne?”. Fin'fin'e li decid'is, ke en tiu tag'o li dev'us hav'i si'a'n viv'ig'a'n trink'aĵ'o'n.

Li daŭr'ig'is pied'ir'o'n, pied'ir'i est'as tio, kio'n li far'as eĉ dum semajn'o'j, kiam li rest'ad'as for de si'a dom'aĉ'o. En plur'a'j lok'o'j de Niterói oni kon'as li'n tiel bon'e, kiel tiu'j'n, kiu'j sen'dom'as sam'lok'e tie.

Tamen kelk'foj'e li rest'as hejm'e dum long'a temp'o, el'ir'as por neni'o, oft'e kiam est'as sufiĉ'e da sang'o hejm'e, en li'a frid'uj'o.

Ek'hav'i sang'o'n hom'a'n dum sun'lum'as ne est'as tiel facil'e kaj do est'as prefer'ind'e por li ag'i for de si'a urb'o. En aŭtobus'o li leg'is “Al Petrópolis” kaj rid'is de si'a pens'o pri ĉiel'kolor'a sang'o.

Ne, li ne plu est'as kia antaŭ'e. Dum last'a'j jar'cent'o'j Felix est'is feliĉ'a est'aĵ'o, sukces'is viv'i, kiel li vol'is. Neniam leg'i nov'aĵ'o'j'n, neniam parol'i pri scienc'o, neniam aŭd'i pri voj'o'j de la hom'ar'o ktp. Vid'i ĉio'n ripet'iĝ'i plur'foj'e, de hom'ar'a aper'o ĝis hom'ar'a fin'iĝ'o, ig'is li'n mal'sam'iĝ'i. Nun'temp'e li tra'viv'as afer'et'o'j'n kaj ŝat'as tio'n.

En Niterói ek'de ĝi'a'j unu'a'j tag'o'j li viv'as. Por ke oni ne sci'u, kiu li est'as, li dev'as ŝanĝ'i si'a'n korp'o'n de temp'o al temp'o.

Felix sid'is en vend'ej'eg'o por elekt'i tiu'n, kiu mort'os. Li el'trink'as la tut'a'n sang'o'n kaj pro tio ĉiam mort'ig'as hom'o'n, de kiu li ek'hav'as sang'o'n. Se sam'temp'e est'as pli ol unu est'aĵ'o aŭ se est'as grand'eg'a est'aĵ'o, li el'trink'as kio'n li pov'as kaj el'met'as kio'n li ne trink'is por kaŝ'e kun'port'i ĝi'n al si'a hejm'o. Post ne mult'e da temp'o, li elekt'is iu'n. Li vid'is, ke mal'jun'a sinjor'o manĝ'is i'o'n en apud'a manĝ'ej'o kaj el'ir'is. Dum el'ir'o, mal'riĉ'ul'o pet'is de la sinjor'o i'o'n por manĝ'i. La sinjor'o re'ven'is, pren'is manĝ'o'rest'aĵ'o'n kaj ĵet'is ĝi'n al la vizaĝ'o de la mal'riĉ'ul'o. “Vi sent'as vi'n super'a, ĉu ne? Vi sci'os pri super'o” pens'is Felix pri la sinjor'o.

La mal'riĉ'ul'o ne pov'is manĝ'i la rest'aĵ'o'n, ĉar ĝi fal'is ĉe li'a'j pied'o'j, kiam fort'ul'o for'ig'is li'n de la manĝ'ej'o.

Felix kaŝ'e post'ir'is Kaf'o'n, la mal'jun'ul'o'n. En Rio li dev'is en'ir'i universitat'o'n, ĉar Kaf'o en'ir'is tie'n.

Tiam li iĝ'is ne'vid'ebl'a kaj pov'is sekv'i Kaf'o'n facil'e. Felix, por trink'i sang'o'n, dev'us atend'i ĝis kiam Kaf'o est'us sol'a. Li ne mult'e ŝat'as sang'o'n de mal'jun'ul'o, des pli de mal'san'a mal'jun'ul'o kaj Kaf'o cert'e est'is mal'san'a, sed sang'o de Kaf'o far'iĝ'is por li valor'eg'a, ĉar li sci'is per ag'o'j de Kaf'o, kia Kaf'o est'as.

La mal'jun'ul'o ir'is parol'i al doktor'o Mi'a Placid'us kaj dum hor'o Felix dev'is du'on'aŭd'i ili'n. La ul'o parol'ad'is pri best'o. Okaz'is, ke ili re'viv'ig'is best'o'n, kiu ne plu ekzist'as. La mond'o si'n turn'is al Brazilo pro la best'o kaj prezid'ant'o de Brazilo pro tio dev'is pri'zorg'i la best'o'n.

“La best'o ne don'os al ni best'id'o'n; se ali'a'j land'o'j sci'us kiel re'viv'ig'i best'o'n el ĝi'a pec'o, tut'e ne grav'us hav'ig'i tiu'n best'o'n viv'a'n, grav'us nur hav'ig'i pec'et'o'n de tiu best'o; pec'o'j de best'o'j, kiu'j ne plu ekzist'as, oft'as ĉie; nur mi tut'e sci'as kiel re'viv'ig'i best'o'n el ĝi'a pec'o. Oni dev'us pri'zorg'i mi'n, ne la best'o'n” dir'is Kaf'o.

La mal'jun'ul'o pet'is si'a'n pri'zorg'o'n, ver'e li vol'is si'a'n re'kon'o'n. Felix atend'is sang'o'n de Kaf'o, ver'e li vol'eg'is li'a'n sang'o'n. Plaĉ'is al mi, ke Felix vol'is tio'n.

Kiam Dr. Placid'us dorm'et'is dum parol'o de Kaf'o, Kaf'o el'ir'is kaj ir'is al ali'a ĉambr'o, kie est'is la best'o. En la ĉambr'o ĉe'est'is plur'a'j ali'a'j fort'ul'o'j kun arm'il'o'j. Tiam Kaf'o for'ig'is ĉiu'j'n fort'ul'o'j'n, rest'is nur li, la best'o kaj Felix. Felix iĝ'is vid'ebl'a, ir'is apud Kaf'o kaj ek'vid'is la best'o'n kaj tiam li dir'is “Jam de long'a temp'o mi ne trink'as mamut'a'n sang'o'n!”.

Vort'ar'et'o: sang'o ruĝ'a likv'aĵ'o en vi'a korp'o.

frid'uj'o (mal'varm'ig'maŝin'o aŭ glaci'ŝrank'o) uj'o mal'varm'a en'e, kie oni met'as manĝ'aĵ'o'j'n.

korp'o kie vi est'as (jen bild'o de korp'o: > >o).

vizaĝ'o antaŭ'a part'o de la hom'a kap'o.

arm'il'o il'o por milit'i.

mamut'o praelefanto de mal'varm'a'j region'o'j, tio est'as, mal'nov'a best'o, kiu ne plu ekzist'as.

Klar'ig'o: Ali'a rakont'o el ĉambr'o M207 de UFRGS. Antônio E. leg'is artikol'o'n pri mal'aper'o de mamut'o'j kaj post'e li parol'is al Omar S. kaj al mi pri ĝi. Ni parol'is pri teori'o'j de la artikol'o kaj tuj post'e ni el'pens'is ni'a'j'n. Ĉi rakont'o est'as tiu, kiu hav'is plej mult'e da versi'o'j. En ĉiu'j versi'o'j est'is fraz'o “Jam de long'a temp'o mi ne trink'as mamut'a'n sang'o'n!”, kiel last'a fraz'o.

Apud la mond'kon'at'a urb'o de Brazilo, Rio, est'as Niterói. Mi elekt'is tiu'n urb'o'n por Felix pro Bent'o Carneiro (Chico Anı́sio). Fakt'e ne pro Bent'o, sed li'a help'ant'o.

Ĵet'o de rest'aĵ'o de manĝ'o en vizaĝ'o de ali'a de'ven'as de recenz'o legat'a de mi pri franc'a film'o Code Inconnu de Michael Haneke, mi prov'is skrib'i i'o'n simil'a'n. Post tio mi vid'is la film'o'n: kia mal'sam'o.

Petrópolis est'as kie loĝ'as la reĝ'a famili'o de Brazilo.


Infan'et'a plor'o

— Ĉu vi vid'as tiu'n infan'et'o'n, kiu plor'as?

***** Dum mi far'is i'o'n... mi ek'est'is ie. Komenc'e mi ne sci'is, kiel mi al'ven'is tie'n, kiu lok'o est'is tiu kaj ne sci'is tio'n, kio'n ĉef'e mi sci'vol'is: kiel el'ir'i.

Kiam mi est'is apud ali'a'j ul'o'j, mi ag'is natur'e, mi demand'is neni'o'n. Sed kiam mi est'is sol'a kun iu, for de ĉiu'j ali'a'j, mi demand'is tiu'n. Li'a'j respond'o'j klar'ig'is neni'o'n al mi, mi eĉ pens'is “Ni parol'as mal'sam'a'j'n lingv'o'j'n”, ver'ŝajn'e oni parol'is rigard'e, ĉar ne est'is vort'o'j en la aer'o.

Mi daŭr'ig'is demand'ar'o'n kaj mis'kompren'o tamen rest'is. Mi dev'is bat'i li'n. Tio help'is mi'n neniel.

Tiam mi ad'e far'is nur la du ĉef'a'j'n demand'o'j'n: “Kie mi est'as?” - “Kiel mi el'ir'as?”. Mi pli kaj pli fort'e bat'is li'n, ĝis mi est'is lac'a pro bat'ad'o kaj las'is li'n.

Tiam mi dir'is al li “Pardon'u mi'n. Vi ne est'as tiu, kiu'n mi serĉ'as, mi mis'is”. Dum li el'ir'is, ŝajn'is al mi, ke mi ne bat'eg'is li'n, li eĉ rid'et'is al mi.

Tie mi dev'is rest'i. Post iom da temp'o, mi sci'is, ke tie est'is du ar'o'j da hom'o'j. Hom'o'j tut'e simil'a'j inter si, kiel tiu, kiu'n mi bat'is; kaj ali'a'j, kiu'j est'as iom'et'e mal'simil'a'j inter si, kiel ni, mi kaj vi.

Mi pov'is parol'i al kelk'a'j de mi'a ar'o, mi kompren'is ili'n, sed ili ne sci'is pri mi'a'j du ĉef'a'j demand'o'j.

Post long'a temp'o tie, mi sci'is, ke iu'j el mi'a ar'o, pli bon'e ol mi, kompren'is la ul'o'j'n de la ali'a ar'o, kaj mi pov'is sci'i, ke mi est'is en lok'o simil'a al la ĉiel'o. La ali'a'j est'aĵ'o'j est'is ver'a'j loĝ'ant'o'j de tiu lok'o kaj mi kaj mi'a'j sam'grup'an'o'j nur trans'pas'ant'o'j.

Post mal'aper'o de kelk'a'j amik'o'j, kiu'j'n mi kon'is tie, oni ver'ŝajn'e mal'aper'ig'is mi'n. Mi ir'is al mi'a juĝ'ad'o.

Dum mi'a tut'a juĝ'ad'o mi kontakt'is nur est'aĵ'o'j'n de ali'a ar'o, de eg'e super'a ar'o. Ni tre bon'e inter'kompren'iĝ'is. Ja mi mort'is, kiel mi iam pens'is, pro tio mi ir'is al tiu lok'o kaj est'is en la juĝ'ad'o.

La juĝ'ad'o est'is long'daŭr'a kaj oni juĝ'is ĉiu'j'n et'aĵ'o'j'n de mi'a viv'o kaj ankaŭ de mi'a post'viv'o, kiel tiu'n bat'ad'o'n.

Mal'sam'e de ali'a'j juĝ'ej'o'j, en tiu, la fakt'o dir'i mal'ver'o'j'n mal'help'is mi'n. Ĉef'e ili ne ŝat'is, kiam mi dir'is “Kie est'as Jesuo, kiu ne help'as mi'n nun!”. Dum la juĝ'ad'o ili vol'is instru'i mi'n pri afer'o'j rilat'e al viv'o, al la mond'o ktp1, sed mi ne akcept'is tio'n. “Mi sci'as, kio'n mi far'is kaj dev'os ir'i al pli super'a juĝ'ej'o” mi ripet'is al mi.

Kiam fin'iĝ'is la juĝ'ad'o, mi aŭd'is “Rapid'e! Tiu'j, kiu'j est'os li'a'j ge'patr'o'j jam est'as sen vest'o'j”. Ili eg'e mal'facil'ig'is mi'a'n nov'a'n viv'o'n, ebl'e mi forges'os pri ĉio nur kiam mi komenc'os lern'i parol'i.

Mi ŝat'et'is mi'a'j'n naŭ unu'a'j'n monat'o'j'n, ili est'is bon'a'j part'e, sed nun, post mi'a nask'iĝ'o... Plor'i ne ŝanĝ'as mi'a'n situaci'o'n, sed kelk'foj'e est'as ĉio, kio'n mi pov'as far'i.

Nun mi ad'e demand'as mi'n “Kiu mi est'as?” - “Kio'n mi far'is?”, ĉar almenaŭ ĝis nun mi sci'as, kie'n mi ir'os.

***** Ŝi nask'is si'a'n unu'a'n infan'et'o'n kaj ne sci'as plu kio'n far'i. Ŝi ne sci'as, ke tem'as pri neni'u mal'san'o, ke ne tem'as pri mank'o de lakt'o aŭ akv'o. La infan'et'o plor'ad'as kaj ŝi ne sci'as kial.

***** — Ĉu vi vid'as pli bon'e nun?

1 kaj tiel plu Vort'ar'et'o: plor'o ag'o el'ig'i likv'aĵ'o'n per okul'o'j pro mal'ĝoj'o.

bat'i ek'tuŝ'eg'i iu'n aŭ i'o'n per rapid'a fort'a mov'o.

lac'o kio'n oni sent'as post labor'ad'i, kiam oni est'as mal'fort'a.

juĝ'o laŭ'leĝ'a decid'o ke iu est'as kulp'a aŭ ne, prav'a aŭ ne.

almenaŭ eĉ en la plej mal'favor'a okaz'o.

Klar'ig'o: En la libr'o As três montanhas (La tri mont'o'j) de Samael Aun Weor, traduk'it'a de Waldemar Francisco Wagner, mi leg'is, ke kelk'foj'e beb'o'j est'as tut'e mis'kompren'at'a'j de si'a'j ge'patr'o'j pro tio, ke ili, la beb'o'j, pov'as vid'i i'o'n, kio'n plen'kresk'ul'o'j ne pov'as.

La unu'a'n kaj last'a'n fraz'o'j'n mi ŝuld'as al Vitor Ramil kaj al João Simões Lopes Net'o. En la muzik'o No Manantial, de Vitor Ramil mi aŭd'is je unu'a foj'o: “Está vend'o aquele umbu, embaixo, à direita do coxilhão?” kaj “Vancê está vend'o bem agor'a?”, kiu'j est'as la unu'a kaj unu el la last'a'j fraz'o'j de rakont'o de João Simões Lopes Net'o: No Manantial.


La Muĝ'ad'o

Tie, pli ol en ali'a'j urb'et'o'j, la preĝ'ist'o dir'as i'o'n kaj ĉiu'j akcept'as tio'n; ĉiu'j krom tri amik'o'j, Eder, Kleber kaj Rambo.

Kiel oft'e, en hejm'o de Eder, apud la nur'a preĝ'ej'o de la urb'o, Eder kaj li'a'j du plej grand'a'j amik'o'j renkont'iĝ'is por fest'i, dum preskaŭ la tut'a urb'o est'is en la preĝ'ej'o, kaj kiel ĉiam ne est'us problem'o, se est'us nur tio. Ne est'us problem'o, sed tiam ili vol'is manĝ'i viand'o'n de bov'o kaj en la dom'o de Eder ili mort'ig'is bov'o'n, jen la problem'o. Ĝust'e en vendred'o, en kiu oni ne vend'as bov'a'n viand'o'n kaj la preĝ'ist'o mal'permes'as al ĉiu'j manĝ'i tio'n.

Okaz'is, ke la tri amik'o'j mort'ig'is bov'o'n kaj la mal'viv'a bov'o daŭr'e muĝ'is... Ili tim'is la muĝ'ad'o'n kaj ne sukces'is halt'ig'i ĝi'n. Kleber dir'is, ke ebl'e preĝ'o pov'us halt'ig'i la muĝ'ad'o'n sed ili neniam sci'is preĝ'i.

Rambo for'met'is la kap'o'n de la bov'o, kaj la muĝ'ad'o iĝ'is pli fort'a. Ili sub'akv'ig'is la kap'o'n kaj la muĝ'ad'o iel daŭr'is sam'e aŭd'ebl'a. Sen'esper'e, ili tut'e ferm'is la dom'o'n kaj nur tio ŝajn'is ne'sufiĉ'a, por ke ali'a'j ne aŭd'us la bov'o'n. Do ili ek'fest'is per muzik'aĵ'o kaj lud'kart'ad'o. La muzik'aĵ'o kaj parol'eg'o pro lud'kart'ad'o son'is tiel fort'e, kiel en neni'u antaŭ'a fest'o en la dom'o de Eder kaj ili sukces'is ne'aŭd'ig'i la bov'o'n, sed ankaŭ mal'help'i la hom'o'j'n en la preĝ'ej'o.

Ili antaŭ'sci'is pri si'a mal'help'o kaj decid'is, ke ili simpl'e for'ig'us per fi'vort'o'j kaj frap'o'j, se neces'e, ĉiu'j'n, kiu'j ven'us tie'n. Tuj Kleber dev'is ir'i al la pord'o kaj tie est'is mal'jun'ul'o, nur'a kaj proksim'a famili'an'o de Eder, kiu'n Eder kelk'foj'e aŭd'as. Tie est'is la mal'jun'ul'o kaj ali'a'j hom'o'j, ĉiu'j el la preĝ'ej'o.

Kleber ankoraŭ ne uz'is frap'o'j'n, kiam Eder kaj Rambo ir'is al la en'ir'pord'o. Tiam Eder ek'vid'is la hom'o'j'n kaj sen'mov'iĝ'is. “Al tiu'j hom'o'j ne!” li pens'is. Tamen la situaci'o est'is tia, ke li pens'is “Ne dev'us est'i tia, sed jam est'as” kaj kun'e Rambo help'is al Kleber.

Post kelk'a'j minut'o'j, oni en'ir'is la dom'o'n de Eder kaj tuj post'e ĉiu'j sci'is pri la mal'viv'a bov'o, kiu daŭr'e muĝ'is. La preĝ'ad'o halt'is kaj la preĝ'ist'o ir'is tie'n.

Ĉiu'j atend'is ag'o'n de la preĝ'ist'o, sed li nur star'is en la ĉambr'o, kie est'is la bov'o. Kelk'a'j in'o'j komenc'is preĝ'i tie kaj pet'i la preĝ'ist'o'n iel halt'ig'i la muĝ'ad'o'n. Li vol'is dir'i sen'cert'e “Jes, mi halt'ig'os tio'n”, kiam Bartolome'o, la plej fort'a sorĉ'ist'o de la urb'et'o dir'is “Vi ne sukces'os!” kaj tuj rid'eg'is.

La preĝ'ist'o varm'iĝ'is en tiu nokt'o mal'varm'et'a, li atend'is Bartolome'o'n rid'eg'i. La temp'o de atend'o est'is sufiĉ'a por la preĝ'ist'o pens'i kaj li'a'j pens'o'j feliĉ'ig'is li'n. Tiam la preĝ'ist'o dir'is “Do halt'ig'u vi tiu'n muĝ'ad'o'n!”. Bartolome'o dir'is, ke nur post kiam oni hav'ig'os al li il'o'j'n por tiu labor'o, li pov'us tio'n far'i, kaj ke la hav'ig'o de kelk'a'j il'o'j bezon'us tag'o'j'n, tiam la preĝ'ist'o dir'is “Mi ne halt'ig'os tiu'n muĝ'ad'o'n, por ke ĝi memor'ig'u al ĉiu'j ir'i al la preĝ'ej'o. La preĝ'ad'o daŭr'os”.

La preĝ'ej'o iĝ'is pli plen'a ol antaŭ'e kaj la hom'o'j preĝ'is tiel fort'e, ke en la preĝ'ej'o oni ne pov'is aŭd'i la bov'o'n. Eĉ Eder kaj Bartolome'o est'is tie.

La hejm'o de Eder rest'is kun pord'o'j kaj fenestr'o'j mal'ferm'a'j. Kleber kaj Rambo ne zorg'is ferm'i la du pord'o'j'n kaj la tri fenestr'o'j'n al ekster'o de la dom'o. Ili rest'is en la dom'o kaj varm'iĝ'is per kuir'ad'o de viand'o el la bov'o. Por la du, la muĝ'ad'o de la bov'o, kies kap'o est'is nun apud ili en la kuir'ej'o, iĝ'is part'o de la dom'o, kiel la pord'o'j kaj fenestr'o'j mem. Rambo el'ir'is de la dom'o, rigard'is al ĉiel'o, kaj re'ven'is kun flor'o'j por la bov'o. Kiam li don'is ili'n al la bov'o, li rid'et'is, ĉar la bov'o ek'manĝ'is ili'n. Li eĉ ne rimark'is, ke la muĝ'ad'o fin'iĝ'is tiam.

Vort'ar'et'o: muĝ'i bov'o'blek'i (J.A. n3(94) Septembr'o 2000); voĉ'i kiel bov'o'j (J.A. n2(89) Juni'o 1999).

preĝ'i pet'i al Di'o (K. n177 (2000:3)).

bov'o grand'a best'o, kiu don'as al ni lakt'o'n kaj viand'o'n.

halt'i ne plu daŭr'i ag'i, ir'i ktp kap'o part'o de korp'o, “o” de “> >o”.

sorĉ'i per super'natur'a'j fort'o'j kaŭz'i mal'bon'o'n al iu (J.A. n1(92) Mart'o 2000).

Klar'ig'o: Unu foj'o'n jar'e, je vendred'o, hom'o'j de kelk'a'j land'o'j ne manĝ'as viand'o'n, ĉef'e se ili kred'as je Jesuo, aŭ se ili ne trov'as viand'o'n por aĉet'i, aŭ se, kiel en ali'a'j tag'o'j, ili ne hav'as i'o'n ajn por manĝ'i. Est'as la tag'o kiam la katolik'a religi'o memor'as la mort'o'n de Jesuo Krist'o. Tem'as pri Sankt'a Vendred'o.

Pri tiu afer'o de muĝ'ad'o, oni dir'as, ke okaz'is en mi'a urb'o Torixoréu (MT, Brazilo), antaŭ'long'e.

Oni dir'as, ke preĝ'ist'o (ĉu la german'a Padre Carlos?) preĝ'is, kaj la muĝ'ad'o ĉes'is.


Kiel verk'i per facil'a lingv'o por Kontakt'o?

Kiam vi verk'as por komenc'ant'o'j, ebl'e vi pens'as: “Mi dev'as uz'i facil'a'n lingv'aĵ'o'n. Kio'n mi pov'as dir'i per ĝi?” Prov'u pens'i anstataŭ'e: “Mi vol'as komunik'i i'o'n. Kiel mi pov'as esprim'i ĝi'n per facil'a lingv'aĵ'o?” Ebl'e vi trov'os dum la verk'ad'o, ke est'as pli facil'e unu'e verk'i la artikol'o'n per normal'a lingv'aĵ'o kaj post'e simpl'ig'i ĝi'n. Ankaŭ la redaktor'o pov'as pli facil'e simpl'ig'i vi'a'n interes'a'n artikol'o'n, ol al'don'i interes'o'n al facil'lingv'a, sed banal'a artikol'o.

Se vi ne sukces'as sufiĉ'e simpl'ig'i la lingv'aĵ'o'n, tamen send'u vi'a'n artikol'o'n!

La redaktor'o rezerv'as al si la rajt'o'n laŭ'neces'e korekt'i, mal'long'ig'i kaj simpl'ig'i artikol'o'j'n.

Facil'ec'o: La facil'lingv'a'j artikol'o'j de Kontakt'o aper'as en du nivel'o'j: Tre facil'a: Uz'u nur tiu'j'n element'o'j'n de la list'o, kiu'j aper'as gras'e pres'it'a'j, plus tiu'j'n de Al'don'e.

Se vi dezir'as uz'i ali'a'n radik'o'n, neces'as klar'ig'i ĝi'n en la artikol'o mem aŭ al'don'i pied'not'o'n.

Facil'a: Vi rajt'as uz'i ĉiu'j'n element'o'j'n de la list'o. Ali'a'j'n neces'as klar'ig'i.

Long'ec'o: Verk'u ne tro long'a'n artikol'o'n! Prefer'e ĝi ne en'hav'u pli ol 800 vort'o'j'n. Se vi opini'as, ke tio ne sufiĉ'as, verk'u pri unu aspekt'o de vi'a tem'o pli profund'e.

Stil'o: Uz'u simpl'a'j'n fraz'struktur'o'j'n kun kutim'a vort'ord'o. Evit'u pez'a'j'n kun'met'aĵ'o'j'n. Prefer'e ne uz'u verb'a'n substantiv'o'n, se ebl'as uz'i verb'o'n anstataŭ'e.

Gramatik'o: Je la nivel'o Facil'a jam est'as uz'at'a la tut'a baz'a gramatik'o. Je la nivel'o Tre Facil'a oni ne uz'as la particip'o'j'n (krom la substantiv'a fin'aĵ'o -ant'o, neces'a en vort'o'j kiel leg'ant'o, prezid'ant'o).

Nom'o'j: Vi rajt'as liber'e uz'i nom'o'j'n de land'o'j, lingv'o'j, popol'o'j kaj urb'o'j. Ne Esperant'ig'u propr'a'n nom'o'n, sed uz'u Esperant'a'n nom'o'n nur se ĝi jam ekzist'as! Prefer'e uz'u naci'lingv'a'n (latin'alfabet'a'n) form'o'n, kaj al'don'u inter kramp'o'j la prononc'o'n.

Al'don'e uz'ebl'as ĉiu'j oficial'a'j afiks'o'j, gramatik'a'j fin'aĵ'o'j, korelativ'o'j, pronom'o'j, tag- kaj monat- nom'o'j, numeral'o'j, kun'met'it'a'j vort'o'j form'it'a'j el la list'ig'it'a'j element'o'j kaj la plej kon'at'a'j mal'long'ig'o'j.